Hristiyan Orta Çağı ve Augustinus

FELSEFE Ders Notları 4
Tarih Felsefesi 1
Hristiyan Orta Çağı ve Augustinus

Orta Çağ Kültürünün ve Felsefesinin Temel Özellikleri

Plotinos: Yeni Platonculuk adı verilen akımın başlıca filozofudur. Mistik - Panteist bir düşünce ortaya atarak her türlü maddeciliğe tutarlı biçimde karşı çıkmıştır.  Geliştirdiği düşünceler için her zaman Platon'u model aldığını ve öğretisini Platon'un felsefe sisteminden yola çıkarak oluşturduğunu ifade eden düşünürdür. Platinos'a göre gerçek, maddeden oluşmaz; salt tinsel niteliktedir. 

Plotinos Panteizmin felsefe tarihinde bilinen başlıca temsilcilerinden biridir.

Panteizm: Kökeni Yunancaya dayanan, dilimize tüm tanrıcılık biçiminde de çevrilen metafizik anlayıştır. Panteizmde, her şey Tanrı'nın bir parçası olarak kabul edilir, Tanrı her şeydir ve her şey Tanrı'dır. Tanrı doğada, nesnelerde, insan dünyasında vardır.

Platinos'a göre tüm var olanlar, "Bir"in kendisinden taşması sonucu il Akıl'ı, onun evren ruhunu, evren ruhunun tek tek ruhları ve son olarak da ruhların maddeyi meydana getirmesi sayesinde oluşmuşlardır.

Türüm Teorisi - Sudür Teorisi: Varlık hiyerarşisinde en alt basamak olarak kabul edilen maddi her şey, aslında Bir'den bir zerre taşımaktadır düşüncesinin yer aldığı öğretidir.

Antik Çağ Yunan Dünyasında Tarih Anlayışı

FELSEFE Ders Notları 4
Tarih Felsefesi 1
Antik Çağ Yunan Dünyasında Tarih Anlayışı

Homeros ve Hesiodos

İlyada ve Odysseia, Homeros'un bilinen en önemli iki destanıdır. Bu destanlarda kahramanlık, din ve gelenek konuları ağırlıklı olarak yer tutmaktadır.

Hesiodos, MÖ 8. yüzyılda yaşamış olan, Antik yunan tarih düşüncesini ana hatlarıyla ortaya koyan ilk düşünürdür.

Hesiodos'un yapıtları: Theogonia, İşler ve Günler

Hesiodos; zaman ilerledikçe insanların tanrılardan uzaklaştıkları, bozuldukları ve kötüleştikleri görüşündedir. Hesiodos "İşler ve Günler"  adlı eserinde insanın geçmişi ve geleceği konusunda kendi öngörülerini ele almıştır.  

Thegonia'da evrenin oluş sürecini,  tanrıların özelliklerini ve görevlerini, insanın ortaya çıkışını ele almış, tanrıların tarihini anlatmıştır. 

Hesiodos'un Çağlar Öğretisi

Hesiodos çağlar öğretisinde çağlar ve çağların özellikleri üzerinde durmuştur. 

• Altın Soylular Çağı - Altın Çağ: İnsanları en mükemmel olan çağ.
• Gümüş Soylular Çağı - Gümüş Çağ: Bu çağ'da doğan çocuklar yüzyıl boyunca çocuk kaldıktan sonra başlarıdertten kurtulmayan, ölçüsüz,, saygısız, kavgacı kişiler olurlarmış.
• Tunç Soylular Çağı: İşleri güçleri saldırmak ve öldürmek olan, korkunç, kuvvetli, sonunda birbirlerini yok etmiş olan insanların çağı.
• Dördüncü Soy: Zeus'un yarattığı yeni nesil, tunç ve gümüş çağının insanlarından daha doğru, daha yürekli, yarı tanrısal özelliklere sahip olmuş, çetin savaşlarda büyük kargaşalarda yaşama veda etmişlerdir. Hesiodos'a göre bu nesilden bazılarını Zeus Okeanos'un çevresindeki adalara yerleştirmiş ve mutlu bir yaşam sürmelerini sağlamıştır.
• Beşinci Soy (Demir Soyu): Hesiodos'un yaşadığı çağ. Hesiodos, beşinci soy'un, insanlarını gündüzleri didinip ezilen, geceleri kıvranan, sürekli belalarla uğraşan, çok az sevinç yaşayan kimseler olarak anlatmıştır.
• Altıncı Soy: İnsanları en bozulmuş ve en kötü toplumlardan oluşan çağ. Hesiodos kendinden gelen soyu insanlığın çöküşü olarak görmüştür. Güçlü olanın haklı sayıldığı, kötülerin ve halaksızların sürekli arttığı bir ortamda utanma duygusu kalanlar tanrılara sığınırken, insanlar acılarla baş başa kalacaktır.

Pindaros

Pindaros, Olympian Odes'da Rodos'un efsaneye dayalı tarihini anlatmıştır.Pindaros Antik Yunan medeniyetinin ozan - düşünürlerindendir.  İlk kez tarih olaylarını zaman boyutunda değerlendirmiştir.

Tarih Felsefesi Nedir?

FELSEFE Ders Notları 4
Tarih Felsefesi 1
Tarih Felsefesi Nedir?

Tarih Felsefesinin Anlamları

Eski Yunancadaki historein sözcüğü araştırma yoluyla bilme ve öğrenme, hikayeleme ve tarih anlamlarına gelmektedir.

İslam medeniyetlerinde tarih, tanık olunmuş olayları kayıt altına almak üzere yıllıklar yazma anlamında kullanılmıştır. 

Ayhan Bıçak'a göre tarih, şimdi ile geçmiş arasındaki ilişkilerin nasıl olduğunu gösteren yol haritasıdır.

Tarihin Çağımızdaki Anlamları

• Zaman Dizinsel Anlam (Kronolojik)
• Geçmişin tümü olan tarih
• Geçmişe ilişkin araştırmalar yapan bir çalışma alanı olarak tarih

Vico, ilkel insanın başlattığı gelişmelerden ne çıkacağını önceden gördüğü fikrini temelsiz bulmaktadır. Vico'ya göre tarih salt insan zihninin bir ürünü değildir, insan doğası ancak tarih aracılığıyla anlaşılabilmektedir.

Raymond Aron, tarihe dar anlamıyla insan geçmişinin bilimi, geniş anlamıyla kültürün, türlerin, gökyüzünün ve yeryüzünün araştırılması tanımını getirmiştir. Bu tanımlamayı yaparken de doğa ve insan ilişkisini göz önünde bulundurmuştur.